Эсперанто вĕрентекен кĕнеке

Эсперанто - халăхсем хушшинчи чĕлхе. Ăна Лазарь Маркович Заменгоф 1887 çулта, вунă çулхи ĕç хыççăн, туса çитернĕ.

La unua leciono

Эсперанто алфавичĕн никĕсне латин саспаллисене хунă. Алфавитра çирĕм сакăр саспалли, вĕсенчен пиллĕкĕшĕ «^» паллăпа, пĕри «˘» паллăпа.

Кашни саспалли пур сăмахра та пĕр пек илтĕнет, сăмахсем те илтĕннĕ пекех çырăнаççĕ. Пусăм сăмахра пĕрмаях юлашки умĕнхи сыпăк çине ÿкет.

Саспаллисем	Саспаллисен ячĕсем	Илтĕнни	Вырăсла илтĕнни
A a	a	[a]	а
B b	bo	[b]	б
C c	co	[ʦ]	ц
Ĉ ĉ	ĉo	[ʧ]	ч
D d	do	[d]	д
E e	e	[e]	э
F f	fo	[f]	ф
G g	go	[g]	г
Ĝ ĝ	ĝo	[ʤ]	джь
H h	ho	[h]	х
Ĥ ĥ	ĥo	[x]	х
I i	i	[i]	и
J j	jo	[j]	й
Ĵ ĵ	ĵo	[ʒ]	ж
K k	ko	[k]	к
L l	lo	[l]	ль
M m	mo	[m]	м
N n	no	[n]	н
O o	o	[o]	о
P p	po	[p]	п
R r	ro	[r]	р
S s	so	[s]	с
Ŝ ŝ	ŝo	[ʃ]	ш
T t	to	[t]	т
U u	u	[u]	у
Ŭ ŭ	ŭo	[w]	кĕске у
V v	vo	[v]	в
Z z	zo	[z]	з

Алфавитри ултă саспаллин тăрринче паллăсем пур. Вĕсене çырма час-часах çак мелсенчен пĕринпе усă курма тивет:

Саспаллисем	Çырмалли мелсем
ĉ	cx, c^; ch
ĝ	gx, g^; gh
ĥ	hx, h^; hh
ĵ	jx, j^; jh
ŝ	sx, s^; sh
ŭ	ux, u^, u~; w

La dua leciono

Эсперанто чĕлхинче кашни пуплев пайĕнчи сăмахсен вĕçĕсем пĕрпек. Пĕр тымартан, сăмах вĕçĕсене улăштарса, çĕнĕ сăмахсем тума пулать:

Пуплев пайĕсем \ Сăмах тымарĕ	am	telefon	rapid	skrib	ĝoj
-i Глагол	ami юрат	telefoni шăнкăравла	rapidi васка	skribi çыр	ĝoji савăн
-o Япала ячĕ	amo юрату	telefono телефон	rapido хăвăртлăх	skribo çырулăх	ĝojo савăнăç
-a Паллă ячĕ	ama юратуллă	telefona телефонлă	rapida хăвăрт	skriba çыруллă	ĝoja савăнăçлă
-e Наречи	ame юратса	telefone телефонпа	rapide хăвăрт	skribe çырса	ĝoje савăнăçлăн

Нумайлă хисеп япала ячĕн вĕçне "j" саспалли хушнипе пулать: pomo "пан улми" - pomoj "пан улмисем"; hotelo "хăна çурчĕ" - hoteloj "хăна çурчĕсем"; kulturo "культура" - kulturoj "культурăсем". Паллă ячĕсем япала ячĕ умĕнче тăраççĕ, унпа пĕр хисепре пулаççĕ: nova libro "çĕнĕ кĕнеке" - novaj libroj "çĕнĕ кĕнекесем", saĝa homo "тăнлă çын" - saĝaj homoj "тăнлă çынсем".

Хутшăнакансем хăйсем хушшинче паллă япала пирки каланă чухне çав сăмах умне паллă артикль la лартаççĕ. Сăмах умĕнче паллă ячĕ тăрать пулсан, артикль паллă ячĕ умĕнче пулать: juna viro "(такăш/кирек хăш) çамрăк арçын", la juna viro "(çав) çамрăк арçын".

	Пĕрреллĕ хисеп	Нумайлă хисеп
1 сăпат	mi эпĕ	ni эпир
2 сăпат	ci эсĕ	vi эсир
3 сăпат	li, ŝi, ĝi вăл	ili вĕсем

Тĕп сăпат местоименисем: mi "эпĕ", ni "эпир", ci "эсĕ", vi "эсир", li "вăл (арçын)", ŝi "вăл (хĕрарăм)", ili "вĕсем", ĝi "вăл" (чĕрĕ мар япала ячĕсем валли). Местоимени вĕçне "o" саспалли хушсан, вăл камăнлăх местоименийĕ пулса тăрать: viva "пурнăç" - vivo "манăн пурнăç", nia laboro "пирĕн ĕç", lia aŭto "унăн автомашини", ŝia blogo "унăн блогĕ", iliaj kantoj "вĕсен юррисем", miaj amikoj "манăн юлташсем".

Глаголăн паллă мар форми "i" саспаллипе вĕçленет: esti "пул", estas estis estos.

Каçăсем

• Каçăсен пуххи (ru)
• Пуçланса тытăнакансем валли информаци тата сĕнÿсем (ru, eo)
• Kurso de Esperanto Вĕренÿ курсĕ.
• lernu! Чи паллă эсперанто-портал.

Учебниксем

• Эсперанто - 16 кун хушшинче
• Б. Г. Колкер. Эсперанто чĕлхин вĕренÿ кĕнеки. Тĕп курс
• Абдурахман Юнусов. Эсперанто? Çăмăл!